Tarih Bilimi
TARİH BİLİMİ
1-
TARİH BİLİMİNİN KONUSU :
Tarihin tanımı ; İnsan
topluluklarının her türlü faaliyetlerini (
Siyasal,sosyal,ekonomik,kültürel,dini ) yer ve zaman belirterek, sebep-sonuç
ilişkileri içerisinde inceleyen bilim dalıdır.
-
Bütün yönleriyle insanlığın geçmişini inceler
-
Geçmişle gelecek arasında kurulan bir köprüdür
-
Tarih insanlığın ortak mirasıdır.
-
Tarih, insan topluluklarının sosyal,ekonomik,siyasi,kültürel,dini faaliyetlerini, birbirleriyle olan ilişkilerini, kültürlerini,yer ve zaman belirterek, olayların sebeplerini,gelişmelerini ve sonuçlarını birlikte inceleyen bir bilim dalıdır.
* Tarih
sadece geçmişi araştırmakla kalmamakta, geçmişle günümüz ve gelecek arasında
bir köprü görevi görmektedir.
*
Tarihine sahip çıkmayan,tarihini unutmuş bir millet, hafızasını kaybeden bir
insana benzer.
TÜRK
TARİHİNİ ÖĞRENME GEREKLİLİĞİ :
Türk milleti
tarihin en eski ve en köklü milletlerinden biridir.Türkler Asya,Avrupa ve
Afrika kıtalarına yayılan devletler kurmuşlardır.Bu bölgelerde Türk
Dilinin,Türk Sanatının,Türk kültürünün izleri bugün bile sürmektedir.
* MÖ III.YY
da Hunlar’la başlayan Türk Tarihi günümüze kadar varlığını sürdürmüştür.
Atatürk Türk
Tarihine büyük önem vermiş "Türk çocuğu ecdadını ( Atasını ) tanıdıkça daha
büyük işler yapmak için kendinde kuvvet bulacaktır" demiş ve zengin Türk
Tarihinin ortaya çıkarılabilmesi için 1932 yılında Türk Tarih Kurumunu
kurdurmuştur.
* Tarihimizi
iyi öğrenmekle ;
-
Vatan,Millet sevgimiz gelişecektir.
-
Millet olarak geleceğe daha güvenle bakabiliriz.
-
Tarihini tanımayan, iyi bilmeyen milletler dağılmaya yok olmaya mahkumlardır.
TARİH
ANLATIMINDA YER VE ZAMANIN ÖNEMİ NEDİR?
1)- Yer ve
zamanın belirtilmesiyle olayın gerçek olup olmadığını anlarız.
2)- Olayın
geçtiği yer ile olayın meydana geldiği zaman dilimi o olayın sebep ve
sonuçlarını
belirlememizde
gereklidir. Çünkü ; o yerin iklimi, yaşam şartları, madenleri, o zaman
içindeki nüfusu,o zaman içindeki toplumsal değerler olayın meydana geliş
sebeplerini oluşturabilirler.
SEBEP-SONUÇ
İLİŞKİSİNİN ÖNEMİ NEDİR?
Bütün olaylar
bir zincirin halkaları gibi birbirine bağlıdır.her olay kendisinden önceki
olayın sonucu kendisinden sonraki olayın sebebidir. Önceki olayı bilmezsek,
sonraki olayı kavrayamayız.
OLAY NEDİR?
OLGU NEDİR?
OLAY:
İnsanları ilgilendiren sosyal, ekonomik, kültürel, dini ve benzeri
alanlarda meydana gelen oluşumlardır.
OLGU:
Oluşum süreci içinde ya da başka bir şeyin belirtisi olarak gözlemlenmiş
olaylardan ibarettir.
Örnek:
Anadolu’nun Türkler tarafından fethi Olay’dır. Anadolu’nun Türkleşmesi
Olgu’dur.
TARİH
FELSEFESİ NEDİR?:
Tarihi deneyimleri, günümüz sorunlarının çözümü için yeniden yorumlamaya Tarih Felsefesi denir.
Tarihi deneyimleri, günümüz sorunlarının çözümü için yeniden yorumlamaya Tarih Felsefesi denir.
TARİHİN TASNİFİ (SINIFLANDIRILMASI)
1)-
Zamana Göre Sınıflandırma:
(Örnek: Ortaçağ tarihi,15. yüzyıl tarihi gibi...)
2)-
Mekana(Yer’e) Göre sınıflandırma:
(Örnek:Türkiye Tarihi,Avrupa tarihi gibi...)
3)-
Konuya Göre Sınıflandırma:
(Örnek: Tıp Tarihi, Sanat tarihi gibi...)
Tarihi Zamana,
Mekana ve Konuya göre sınıflandırmamızın nedeni öğrenmeyi, öğretmeyi,
araştırmayı kolaylaştırmaktır.
TARİHİN YÖNTEMİ: Tarihi olayları araştıran bir
tarihçi sırasıyla aşağıdaki yöntemleri uygular.
1)- KAYNAK ARAMA Önce olayla ilgili kaynaklar aranır.
Kaynaklar 2’ye
ayrılır:
1- Ana
Kaynaklar(Birinci el kaynaklar): Olayın geçtiği döneme ait kaynaklardır.
2- İkinci El
Kaynaklar: Ana kaynaklardan yararlanılarak hazırlanan kaynaklardır.
Ayrıca
kaynakları YAZILI ve YAZISIZ kaynaklar diye de ikiye ayırabiliriz:
1- Yazılı
Kaynaklar: Kitabeler,fermanlar,kanunlar,mahkeme kayıtları, noterlik yazıları,
gazeteler, dergiler vb...
2-
Yazısız(Sözlü) Kaynaklar: Evler, kaleler, tapınaklar, heykeller, silah,
eşyalar,destanlar, efsaneler, fıkralar, atasözleri örf ve adetler vb...
2)-
VERİLERİ
TASNİF, TAHLİL VE TENKİT ETME:
a)Tasnif(Sınıflandırma): Elde edilen bilgiler zamana,mekana ve konuya göre
tasnif edilir.
b)Tahlil(Analiz=İnceleme) : Kaynaklardan elde ettiğimiz bilgiler güvenilir
mi?Karşılaştırma yapılarak bilgiler bu yönde incelenir.
c)Tenkit(Eleştiri): Elde edilen bilgilerin işe yarayıp yaramadığı,hangi
bilgilerin kullanılacağı belirlenir.
3)-TERKİP(Sentez)(Birleştirme):Kaynaklardan elde edilen bilgiler düzenlenip yazılması safhasıdır.
3)-TERKİP(Sentez)(Birleştirme):Kaynaklardan elde edilen bilgiler düzenlenip yazılması safhasıdır.
TARİHİN
KAYNAKLARI:
A.
Birinci elden kaynaklar: ikiye ayrılır:
1.
Yazısız kaynaklar: Geçmişe
ait tüm arkeolojik kalıntılar bu gruba girer.
Bunlar,
insan ve hayvan kemikleri (fosiller) Mağara resimlen ve kabartmalar Her türlü
kullanım eşyaları Mezarlardır.
2.
Yazılı kaynaklar: Tarihin
aydınlatılmasında kesin bilgiler veren kaynaklardır.
Bunlar,Yazıtlar (Kitabeler) Antlaşma metinleri Fermanlar ve beratlar Yazılı
tabletler Döneminde yazılmış kitaplardır.
B.
İkinci elden kaynaklar: Bu
gruba, geçmişe ait bilgilerin sentezi yapılarak yazılan, günümüz tarih
kitapları girer.
kitapları girer.
TARİH
ÇEŞİTLERİ:
A. Konularına Göre:
Genel
Tarih: Yazılan herhangi bir tarih, birden
fazla devlet veya milletin hayatını ilgilendiriyorsa
bu bir genel tarihtir.
bu bir genel tarihtir.
Özel
Tarih (Milli): Yazılan herhangi bir tarih, tek bir
milletin veya devletin yaşamını konu alıyorsa
bu bir özel tarihtir.
bu bir özel tarihtir.
NOT: Genel
ya da Özel Tarih; Siyasi, Uygarlık ve Ekonomi olmak üzere üç çeşit
yazılabilir.
B. Yazılış Şekillerine Göre:
- Hikayeci (Öykücü) Tarih: Neden-sonuç ilişkisi ile yer ve zamana bağlı kalmadan yazılan tarihlerdir. Bilimsel değeri yoktur. Amacı, tarih okumayı sevdirmektir.
-
Öğretici Tarih: Tarihsel olaylar, duygusal yönleriyle ele alınır. Topluma milli ve ahlaki değerler kazandırılmaya çalışılır. Amacı, okuyanı etkilemektir.
-
Sosyal Tarih: Tarihsel olayların sadece sosyal yönleri ele alınarak yazılır.
-
Kronik Tarih: Olaylar tarihsel sıraya konularak yazılır. Olaylar arasında bağlantı kurulmaz
-
Neden-Nasılcı Tarih: Tarihsel olaylar neden-sonuç ilişkisi içinde, yer ve zaman gösterilerek yazılır. Bilimsel tarih yazıcılığıdır.
Yorumlar
Yorum Gönder